Contents

Groenteverwerking

Groente: een essentieel voedselbestanddeel.

Groenten kunnen op vele manieren gebruikt worden. Dit artikel geeft een kort overzicht hoe groenten worden behandeld om voor consumptie geschikt te zijn.

Groente – sap

Aanzienlijke hoeveelheden sap worden geproduceerd van groenten zoals wortel, selderij, rode biet en kool. Over het algemeen worden de verse groenten eerst gewassen en gesorteerd voordat ze grof worden gemalen en geperst om het sap eruit te halen. De meeste groentesappen hebben een laag zuurgehalte, d.w.z. een pH van >4,5. Daarom hebben ze een volledig sterilisatieproces of bevriezing nodig om ze veilig te bewaren.

Groentesappen worden soms gezuurd met organische of mineraalzuren om de pH-waarde te verminderen zodat met een mildere warmtebehandeling (pasteurisatie) kan worden volstaan. Sommige minder zure sappen worden gemengd met sappen met een hoog zuurgehalte zoals tomaten, rabarber, citrusvruchten, ananas of zuurkool zodat ze zuur genoeg zijn om alleen te worden gepasteuriseerd. Sommige groenten kunnen geblancheerd worden voordat ze worden gezuurd en geperst. Wortelgewas wordt meestal geschild vóór het weken en extractie.

Shutterstock
Groente- & fruitsap

Groente – geblancheerd en bevroren

Procescondities variëren afhankelijk van de soort groente, hoewel voorbereidende behandelingen voor zowel hittebehandelde als bevroren groenten gelijk zijn aan die beschreven zijn voor fruit. Het gaat hier meestal om wassen, classificeren en zuivering om stenen, modder, etc. te verwijderen.

Na het wassen worden de groenten geschild en bijgewerkt. Na het schillen kunnen de groenten heel worden gelaten of gesneden op verschillende manieren, bijv. in plakjes of blokjes. Sommige groenten worden, nadat ze zijn gesneden, gewassen om oppervlaktezetmeel te verwijderen. De meeste groenten moeten geblancheerd worden. Stoom- en waterblancheren zijn de meest gebruikte methoden. Daarna wordt het product snel afgekoeld. Na het koelen kan het product opnieuw worden geïnspecteerd voordat het snel wordt ingevroren of in blikken of glazen potten wordt afgevuld, meestal met een hete opgiet (suiker, zout, zuur) waarna een hittebehandeling volgt. Groenten ondergaan meestal een volledig sterilisatieproces omdat de pH te hoog is om microbiologische groei te onderdrukken.

Groente – zouten

In een typisch pekelproces worden groenten eerst gewassen en geselecteerd om vreemd materiaal zoals stenen te verwijderen. Afhankelijk van de soort groente wordt het onbewerkte materiaal gestoomkookt en daarna afgekoeld. Daarna wordt het product geschild (meestal met stoom) en opnieuw geïnspecteerd voordat het tot de vereiste grootte wordt gesneden (bijv. plakjes, blokjes, geraspt) en het naar de doseermachines wordt getransporteerd. De gehakte groenten worden dan in houders afgevuld. Een zurende stroop die met kruiden wordt gemengd, wordt naar de doseermachine gevoerd om in de pekelsaus te worden gebruikt. Dit vocht bestaat meestal uit azijnzuur, milde azijn, alcohol azijn, gedestilleerd azijn, suikerstroop en zout afhankelijk van de gewenste samenstelling. De zurende stroop wordt in de houders gestort. De houders worden geseald en gepasteuriseerd (bijv. heet afvullen en heetwater sproeitunnel) voordat ze worden gekoeld en ingepakt.

Groente – drogen

Bij het drogen van groente worden onbewerkte materialen gebruikt zoals (aardappels) tomaten, champignons en uien. Het basisproces is hetzelfde als bij fruit (d.w.z. sorteren, classificeren, wassen, drogen, inpakken). Veel groenten worden ook wel zongedroogd te plekke. Mechanische methoden kunnen ook worden gebruikt.

Editorial

Aviko ondersteunt innovatie hygiënische kabelgeleiding

Proefproject Streamline HD: lagere kosten, optimale voedselveiligheid.

Waar mogelijk ondersteunt Aviko initiatieven die bijdragen aan de voedselveiligheid in de voedingsindustrie. In het kader van een productie-uitbreiding installeerde Van Lente Systeemintegratie B.V. bij Aviko enkele Niedax Streamline HD ladderbanen.
Dit resulteerde in lagere kosten en tijdsbesparingen voor Aviko en een optimale voedselveiligheid voor de consument.

Aviko projectteam Streamline HD

Aviko bestaat al ruim vijftig jaar. Na de bouw van de productiefabriek in Steenderen veroverde Aviko de wereldmarkt voor gekoelde friet, gewoon vanuit de Achterhoek, gewoon met eerlijke producten. Met een divers productaanbod, waaronder succesvolle aardappel-specialiteiten als Aviko Rösti en Aviko Aardappelpuree, groeide de Nederlandse producent uit tot een van de grootste aardappelverwerkende bedrijven ter wereld.

Aviko staat voor een verantwoordelijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen en voor een hoogwaardige voedselverwerking met aandacht voor de voedingswaarde van de aardappelproducten. Gerwin Schuurman, Project Engineer bij Aviko: “Ik werk hier sinds 1997 en in die afgelopen twintig jaar is er veel veranderd. Aviko bracht vele nieuwe producten op de markt en de fabriek is meerdere malen uitgebreid. Bij elke uitbreiding werd weer beter nagedacht over details die van invloed zijn op de voedselveiligheid. De ladderbanen met bekabeling voor de besturing van de productielijnen zijn altijd al een punt van zorg geweest. We maken hier gebruik van open kabelgeleidingssystemen die goed reinigbaar zijn. Alleen de kabelbinders (tie-wraps) die de kabels op hun plaats houden vormden nog een risicofactor voor een optimale hygiëne. Daar wilden we graag vanaf.”

Safe Food Factory

Het zijn de mensen en de techniek die samen de kwaliteit van de voedselverwerking bepalen, en soms zijn er mensen nodig die praktijkgerichte vragen over die techniek stellen. Zoals vorig jaar op de bijeenkomst van kenniscentrum Safe Food Factory over voedselveiligheid en kabelgeleiding. In Ede kwamen representanten van de complete voedselproducerende keten bijeen, van voedingsmiddelenproducenten tot machinebouwers en installateurs, om van gedachten te wisselen en gezamenlijke richtlijnen te ontwikkelen rondom de centrale vraag: ‘Hoe ga je om met bekabeling in de voedingsmiddelenindustrie?’ Deze verkenning resulteerde in de eerste praktijkrichtlijn hygiënische bekabeling die inmiddels branchebreed wordt toegepast.

Business Development Manager bij Niedax Group Michael Evers was in zijn toenmalige rol als Account Manager Food & Beverage op deze bijeenkomst aanwezig, evenals Bert Smid, die als Commercieel Manager bij Van Lente Systeemintegratie B.V. vele projecten in de voedingsindustrie tot een succes maakte, ook bij Aviko. Zij hoorden Project Engineer Gerwin Schuurman van Aviko naar mogelijkheden vragen om het aantal kabelbinders in productieomgevingen te minimaliseren. Want bij Aviko geldt de stelregel: ‘Geen gebruik van niet-detecteerbare kabelbinders boven de productielijnen’.

De vraag van Aviko naar een kabelgeleiding zonder kabelbinders weerspiegelde een algemene behoefte in de voedingsmiddelenindustrie en producentenmarkt. Na overleg met de werkgroep Hygiënische Bekabeling van het expertiseplatform Safe Food Factory ontwikkelde de specialist in kabelmanagement Niedax Group het kabelmanagementsysteem Streamline Hygienic Design (HD), een kabelmanagementsysteem met een vernuftig en hygiënisch reinigbaar bevestigingssysteem voor het geleiden van kabels in alle soorten, afmetingen en diameters.

Proefproject

Alle kabelbinders die in het verleden in de productiehallen van Aviko zijn verwerkt bevatten metalen strips, waardoor zij, mochten zij onverhoopt in het productieproces terechtkomen, tijdig kunnen worden gedetecteerd en verwijderd. In de productievestiging van Steenderen zijn meer dan een half miljoen van deze kabelbinders verwerkt. Bij een initiële kostprijs van zeventig cent per stuk vormen deze binders inmiddels een aanzienlijke kostenpost. Van Lente adviseerde Aviko om een innovatief kabelgeleidingssysteem uit te proberen waarmee het gebruik van kabelbinders overbodig wordt.

Na intern overleg besloot Aviko om de nieuwste ontwikkeling op het gebied van hygiënische bekabeling bij de eerstvolgende gelegenheid een kans te geven. Die gelegenheid deed zich voor toen de productielijn voor de nieuwe Rösti Rondjes moest worden uitgebreid naar een productievermogen van 22.000 ton per jaar. Schuurman: “We dachten: die hygiënische ladderbaan, daar kunnen we misschien wel stappen mee zetten, dus we gaan een proef doen en onze praktijkervaringen met de andere Aviko vestigingen delen.”

Van Lente maakte een ontwerp voor de aanleg van Niedax Streamline HD kabelgeleiders en verzorgde de aanleg ervan op locatie. Vijfentwintig stuurstroom- en motorkabels werden over ruim vijftien meter hygiënische ladderbaan aangelegd. Mark Wesselink, leidinggevend monteur bij Van Lente: “Dat was in een handomdraai gebeurd. Na het uitvoeren van enkele bouwtechnische aanpassingen in de productiehal was het Streamline HD systeem vlot en zonder problemen aangelegd. Dat was in september 2016. Sindsdien zijn enkele wijzigingen in de kabelgeleiding doorgevoerd en ook dat verliep soepel. De afwezigheid van bundelbandjes maakt het snel bijleggen van extra kabels eenvoudig. Al met al kost het aanleggen en bijleggen van kabels met dit HD-product drie keer minder tijd dan met conventionele oplossingen. Het scheelt enorm dat je niet met bundelbandjes hoeft te werken.”

Kwaliteit maken we samen - Aviko

Kwaliteit maken we samen

De slogan Kwaliteit maken we samen, die overal op het Aviko fabrieksterrein te lezen is, brachten Aviko, Van Lente en Niedax bij dit hygienic design project voorbeeldig in de praktijk. Evers: “Dit is het resultaat van een reeks vraaggedreven innovaties. Doordat de marktpartijen via Safe Food Factory de onwenselijkheid van kabelbinders in productieomgevingen in de praktijkrichtlijn hebben vastgelegd, is er nu duidelijkheid rondom de aanleg van hygiënische bekabeling. Ook als bestuurslid van EHEDG Nederland en Member of the Executive Committee van EHEDG International kan ik deze samenwerking toejuichen. In de voedingsindustrie werkte iedereen weliswaar naar eer en geweten aan een optimale voedselveiligheid, maar door kennis te delen is er een nieuwe standaard voor hygiënische bekabeling ontstaan. Streamline HD is daarvan het eerste tastbare resultaat.”

Minder is meer

Naast de kosten- en tijdsbesparingen was het Aviko vooral te doen om het minimaliseren van de hygiënerisico’s in de productieomgeving. Schuurman: “We mogen dan een geavanceerd detectiesysteem hebben, maar nu er helemaal geen kabelbinders in de buurt van de productiebanden aanwezig zijn minimaliseren we het risico tot nul. Als het om hygiëneveiligheid gaat kiezen we bij Aviko nu eenmaal het liefst voor de veiligste optie, en de ervaring leert dat een oplossing met minder overbodig materiaal vaak de beste is.“

Om ook in de toekomst aan de steeds strengere eisen van klanten te kunnen blijven voldoen zal Aviko nieuwe verbetermogelijkheden voor het verduurzamen en veiliger maken van productieprocessen blijven stimuleren en waar mogelijk aan praktijktests onderwerpen. Schuurman: “Van Lente helpt ons daarbij door ons op nieuwe ontwikkelingen te wijzen en deze in de vorm van totaaloplossingen te bundelen. De oplossing van Niedax bevalt ons goed omdat deze meer hygiëneveiligheid biedt en kosten en tijd bespaart. Bij een volgende uitbreiding kiezen we voor de hygiënisch verantwoorde Streamline HD kabelgeleiding.”

Gouda Holland Gouda Holland is onderdeel van de …
Bedrijfsprofiel

Featured expert: Michael Evers

toggle editorial
Tags
  • Pasteuriseren - steriliseren
  • Suiker
  • Groentesap
  • Azijn
  • Groente & fruit
  • Groente
  • Aardappel
  • Blancheren